Grzybnica_01

Stanowisko w Grzybnicy zlokalizowane jest w południowo-wschodniej części gminy Manowo, pow. koszaliński, woj. zachodniopomorskie.


Usytuowane jest na płaskim, zalesionym terenie, który nieznacznie opada w kierunku rzeki Radwi.


W latach 1974–1986 przeprowadzono na terenie stanowiska badania archeologiczne, którymi kierował Ryszard Wołągiewicz z Muzeum Narodowego w Szczecinie. Efektem prac terenowych było odkrycie 42 obiektów stanowiących obecnie rezerwat archeologiczny: 5 kręgów kamiennych, 2 kurhanów, 14 płaskich bruków kolistych, wieńca kolistego podwójnego, 2 bruków trójkątnych, 12 małych bruków płaskich oraz 6 stosów ciałopalnych nakrytych kamieniami. Odkryto ponadto 101 pochówków szkieletowych i ciałopalnych, a także kilka związanych z grobami ciałopalnymi tzw. rowków ze spalenizną. Należy w tym miejscu podkreślić wyjątkową pozycję w zespole pięciu kręgów, których funkcja na cmentarzyskach tego typu od dawna była przedmiotem burzliwych dyskusji. Cmentarzysko w Grzybnicy jest jednym z sześciu stanowisk na terenie Pomorza, gdzie tego typu kamienne konstrukcje zachowały się do naszych czasów.


Ludność użytkująca cmentarzysko identyfikowana jest z obecnością na południowych wybrzeżach Bałtyku plemienia Gotów, którzy tę część Pomorza zamieszkiwali od 2 poł. I do początku III wieku (około 150 lat). Goci bogato wyposażali swoich zmarłych w dary grobowe. Oprócz glinianych naczyń były to przedmioty codziennego użytku, elementy stroju oraz ozdoby wykonane z metali kolorowych, głównie brązu. Badania archeologiczne w Grzybnicy dostarczyły tego typu zabytków, które możemy obecnie podziwiać na stałej wystawie Muzeum w Koszalinie.


W 1979 roku, na wniosek Wojewody Koszalińskiego, przy poparciu Ministerstwa Kultury i Sztuki i za zgodą Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, stanowisko zostało formalnie uznane za rezerwat zabytków archeologicznych „Kręgi kamienne w Lesie Grzybnickim”, zagospodarowane przez Nadleśnictwo w Bobolicach i udostępnione do zwiedzania.

Lokalizacja
Historia badań
Obrządek pogrzebowy
Groby szkieletowe
Groby ciałopalne
Kurhany
Bruki z wieńcami
Bruki małe
Bruki trójkątne
Wieńce koncentryczne
Pojedyncze stele
Rowki dookolne
Stosy ciałopalne
Kamienne kręgi
Krąg I
Krąg II
Krąg III
Krąg IV
Krąg V
Wyposażenie grobów
Części stroju i ozdoby
Narzędzia i przybory
Ceramika
Chronologia
Kultura łużycka
Grupa dębczyńska
Wczesne średniowiecze
Goci a kultura wielbarska
Źródła pisane
Dalsze losy Gotów

Szczególne podziękowania za pomoc w realizacji projektu przekazujemy:

W tym szczególnie: Michałowi Włodze, Michałowi Żugajewiczowi, Oskarowi Dąbrowskiemu. Innym osobom wspierającym projekt finansowo oraz rzeczowo w tym: Michałowi Skrobskiemu, Hannie Pilcickiej-Ciurze, Alinie Jaszewskiej, Robertowi Wyrostkiewiczowi.

Olbrzymiej rzeszy Wolontariuszy, których wszystkich nie znamy, uczestniczących w pracach porządkowych w Rezerwacie Archeologicznym Kamienne Kręgi w Grzybnicy.